Voel je dat de training met je paard niet meer werkt zoals je zou willen? Heb je het gevoel dat je elkaar niet begrijpt? Grondwerk met je paard op basis van positieve bekrachtiging (R+) helpt je om opnieuw verbinding te maken met je paard. Niet vanuit druk of dwang, maar vanuit vertrouwen, plezier en samenwerking. In dit artikel leg ik je uit wat ‘grondwerk paard’ is, waarom het zoveel oplevert voor jullie relatie en hoe ik werk met clickeren en voerbeloning.

Wat is grondwerk met je paard eigenlijk?

Grondwerk is samenwerken met je paard vanaf de grond. Dat kan van alles zijn: meelopen, stilstaan, draaien, maar ook vrij werk of het versterken van balans en lichaamshouding. Waar het bij mij om draait, is dat je leert kijken naar wat je paard voelt, niet alleen naar wat hij doet. Het doel is niet gehoorzaamheid, maar begrip en communicatie. Dit vormt de basis voor alles wat je met je paard vanaf de grond wil doen, van ontspannen verzorgen tot dressuuroefeningen aan de hand.

Voorbeelden van grondwerk:

• Wandelen aan een los halstertouw, zonder trekken
• Samen ontspannen leren stilstaan
• Een jong paard voetjes leren geven
• Oefenen van medische handelingen
• Herkennen van signalen van spanning of stress
• Bewegingsvormen die lichaamsbewustzijn en coördinatie ondersteunen

Grondwerk paard en werken met positieve bekrachtiging

In mijn grondwerk met paard methode werk ik met een positieve benadering: belonen wat goed gaat in plaats van corrigeren wat misgaat. Door gebruik te maken van een clicker en voer (R+), maak je helder wat je van je paard vraagt én geef je hem iets terug dat hij waardeert. Geen strijd, maar samenwerking.

“Je paard kiest ervoor om mee te doen, omdat hij er plezier in heeft. Niet omdat hij bang is voor de gevolgen als hij het niet doet.”

Deze manier van grondwerk met je paard is ideaal voor gevoelige paarden, onzekere eigenaren of duo’s die vastlopen in traditionele methodes. Het is zacht, eerlijk en gebaseerd op wederzijds respect.

Waarom grondwerk met je paard waardevol is bij probleemgedrag

Grondwerk helpt bij gedragsproblemen zoals:

• Moeite met stilstaan
• Niet willen meelopen of juist doorduwen
• Trailergedrag of angst voor aanraking
• Paarden die geen grenzen herkennen of aangeven
• Paarden die bijten of trappen bij een vraag

Vaak is ongewenst gedrag een signaal van onbegrip, spanning of angst. Grondwerk biedt handvatten om dat gedrag te begrijpen en stap voor stap om te buigen. Je paard krijgt de ruimte om zich te uiten, en jij leert daarop te reageren zonder strijd.

Het ongewenste gedrag is een uiting van de emotie die het paard ervaart. De emotie stuurt het gedrag. Je kan het beste grondwerk met je paard zo benaderen: trigger > emotie > ongewenst gedrag. We gaan doormiddel van grondwerk oefeningen aan de slag met de trigger en de emotie met als resultaat dat ongewenst gedrag veranderd in gewenst gedrag.

Maar het gedrag zelf zou niet het uitgangspunt van je grondwerk training moeten zijn, want als je het gedrag veranderd, maar de emotie is er nog komt het ongewenste gedrag terug, of op een andere manier omhoog.

Grondwerk oefening: samen stilstaan

Een van de meest waardevolle grondwerk oefeningen is samen stilstaan.

Het klinkt simpel, maar het is de basis van alles. Als je paard niet rustig naast je stil kan staan, zorgt dat bij beide partijen voor spanning en vaak ook frustratie.

In clickertraining noemen we deze oefening: stand still facing forward. Maar welke manier jij ook gebruikt tijdens grondwerk oefening met je paard, samen stilstaan is de basis.

Het is de allereerste oefening waar we bijna altijd mee beginnen, niet omdat het spectaculair is (want hé, dat is het verre van), maar omdat het rust, duidelijkheid en vertrouwen creëert. De basis van een fijne samenwerking.

Jouw paard leert: “Als ik ontspannen stil blijf staan, zonder in de ruimte van mijn mens te komen of te bedelen om voer, dan komt de voerbeloning vanzelf naar mij toe.”

Tijdens deze grondwerk oefening ben je ook meteen bezig met het aanleren van de clicker: je paard gaat het geluid van de clicker koppelen aan het krijgen van een beloning. Een simpele oefening dus, met stiekem al heel veel inhoud.

En dat is precies de basis van alles wat daarna komt.

Waarom is ontspannen stilstaan zo belangrijk tijdens grondwerk met je paard?

• Het creëert rust rondom de voerbeloning. Je paard leert dat bedelen niets oplevert, maar stilstaan in zijn eigen ruimte wel.

• Je paard leert dat hij stil mag gaan staan als hij het even niet weet. Of wanneer er even geen vraag van jou komt, in plaats van in je zakken te zitten of allerlei kunstjes aan te bieden.

• Het helpt een situatie veilig te maken bij spanning of stress. Door stilstaan vaak te oefenen en te belonen, leert je paard dat dit een veilige optie is. In plaats van te vluchten bij spanning, kiest hij eerder om stil te blijven staan en te wachten.

• Het is onmisbaar bij: voetjes geven, poetsen, opzadelen, opstappen.

• Medische handelingen of bezoek van hoefsmid/dierenarts. Stilstaan met aandacht en ontspanning is de basis voor stressvrije behandelingen.

Zo begin je met stand still facing forward (stap voor stap):

1. Kies een rustige plek

Begin op een plek waar je paard zich op z’n gemak voelt, zodat hij ontspannen aan de oefening begint.

2. Bepaal welk gedrag je gaat belonen

Wat is jouw “ideale plaatje”? Voor deze oefening:

• Vier voeten stil aan de grond

• Hoofd recht naar voren, vóór de boeg

• Geen beweging richting jou of het voertasje

• Ontspannen houding

3. Beloon het juiste moment

Wacht tot je paard een fractie van een seconde stilstaat en naar voren kijkt.

Click → beloning

Herhaal dit een paar keer. Je paard zal snel begrijpen wat de bedoeling is.

4. Werk aan duur

Als je paard snapt wat de oefening is, ga je het stilstaan een beetje langer maken voordat je klikt.

• Begin met 1 seconde

• Dan 2 seconden

• Bouw het langzaam op

Bedelt je paard of komt hij erg in jouw ruimte? Wacht rustig af, wend jezelf eventueel iets af, en klik zodra je paard weer richting het ideale plaatje gaat.

Tips voor succes

• Train korte sessies (3–5 minuten is genoeg)

• Voorkom frustratie: beloon je paard vaak en veel om hem op te zetten voor succes

• Beloon met uitgestrekte arm, uit jouw ruimte en in de ruimte van het paard

• Train eventueel in beschermd contact (een draadje tussen jullie in), zodat je paard niet in jouw ruimte kan komen

Wil je dit samen oefenen met begeleiding? Plan dan een proefles of online sessie

Wat maakt mijn aanpak anders?

Mijn grondwerk lessen draaien niet om gehoorzaamheid of ‘het afleren van gedrag’. Ik kijk naar de emotie áchter het gedrag. We trainen zo:

✅ Gefocust op hoe je paard zich voelt, niet wat hij doet
✅ Beide hebben plezier, dat is de basis
✅ Zo stressloos mogelijk, zonder dwang
✅ Ideaal voor paarden die nooit een stem hebben gekregen

Doordat je je met mijn aanpak focust op de emotie komt het gedrag niet terug als de emotie wordt begrepen. Het is daarom een effectieve manier van trainen, de kans op terugvallen in oud gewenst gedrag is kleine en zorgt voor langdurige oplossingen bij probleemgedrag.

Grondwerk vormen die ik inzet tijdens sessies

Elke sessie stem ik af op jou en je paard. Geen standaard pakketje, maar maatwerk. Mogelijke onderdelen:

• Observeren van gedrag en lichaamstaal
• Aanleren van basisgedrag zoals stilstaan, meelopen, buigen (wat is buigen?)
• Vrij werken met (voer)beloning en duidelijke grenzen
• Spel en beweging vanuit ontspanning
• Voertechnieken. Leer verschillende voertechnieken om emoties te veranderen en gedrag te verkrijgen
• Hersenwerk, snuffelen/speuren

Je hoeft niets al te kunnen. Je hoeft alleen nieuwsgierig te zijn en bereid om op een andere manier te kijken.

Wil je ontdekken wat grondwerk voor jullie kan betekenen?

Twijfel je of deze manier van trainen bij jou past? Je bent welkom voor een proefles op locatie of online sessie. Samen kijken we waar jullie staan en wat de volgende stap kan zijn – in alle rust, zonder oordeel.

Veelgestelde vragen over grondwerk paard

Kan ik dit ook doen zonder clicker?
Ja en nee, een clicker is een handig hulpmiddel dat helpt bij de timing van de beloning en daardoor veel duidelijkheid geeft aan het paard. Maar als je een clicker onhandig vindt zijn daar alternatieven voor.

Wat als mijn paard opdringerig wordt bij voer?
Dan trainen we eerst op rust rondom voerbeloningen. Dat is vaak een van de eerste stappen en vormt de basis voor verdere grondwerkoefeningen.

Is dit geschikt voor jonge of onbeleerde paarden?
Juist wel. Omdat het gebaseerd is op vertrouwen en duidelijkheid, is het ideaal om een goede basis te leggen en tegelijkertijd een goede band te ontwikkelen

Over mij

Mijn naam is Jessica Brouwers en ik help paard & mens al jaren om opnieuw naar elkaar te leren luisteren. Geen trucjes, geen opgelegde dominantie, maar werken vanuit samenwerking en begrip. Ik geloof dat elk paard een stem verdient en dat we als mens mogen leren luisteren.

📍 Les op locatie in Noord-Holland en Zuid-Holland of online coaching mogelijk.
📷 Volg me op Instagram voor voorbeelden & inspiratie: @jessicabrouwerrs